Τρίτη 17 Μαρτίου 2009

ΚΥΡΙΑ ΜΑΡΙΑ - ΕΝΑΣ ΑΥΘΕΝΤΙΚΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ

Βάλαμε στο GPS την διεύθυνση. Ήταν ώρα αιχμής και στην Αγγλία την ώρα αιχμής έχει πολύ κίνηση. Αργοπορημένοι κανένα εικοσάλεπτο εγώ και ένας φίλος χτυπούσαμε το κουδούνι της κυρίας Μαρίας. Η κυρία Μαρία είναι μια 65αρα απόδημος, εγγλεζοκυπραία όπως επικράτησε να ονομάζεται, με την οποία μας ενώνουν κοινές ΄΄κακές΄΄ συνήθειες και μετά από την χιλιοστή της πρόσκληση για γεύμα δεν αντισταθήκαμε στον πειρασμό του σπιτικού φαγητού και ενδόσαμε.

Η πόρτα ανοίγει και η κυρία Μαρία αρπάζει από το χέρι του φίλου μου τα λίγα λουλούδια που της είχαμε πάρει και τα πετάει χωρίς καμιά συγκίνηση πάνω σε ένα τραπέζι. Άνθρωπος της ουσίας η Κα Μαρία μας βάζει απευθείας στο ψητό! ΄΄Άτε τελιώνεται και εννα γίνουν χιόνι τα φαγια! ΄΄ Στο τραπέζι μας ξεδίπλωσε όλη της την Ελληνική φιλοξενία. Μας είχε μαγειρέψει σουβλάκια και μακαρόνια του φούρνου , με όλα τα παρελκόμενα. ΄΄Φάτε ρε! Φάτε και εννα τα πετάξουμε!΄΄ ηταν μια από της ατάκες που η αμηχανοδώς αστεία χοντρή της φωνή ξεστόμιζε συχνα.

΄΄Ρέξετε να κάτσουμε πάνω στην σόφα να πιούμε τον καφέ΄΄. Μπαίνοντας στο σαλονάκι της βρεθήκαμε Ελλάδα. Δυο ελληνικά σημαιάκια να κρέμονται πάνω από το τζάκι., μια κορδέλα από πανελλήνιους αγώνες διακοσμημένη περίεργα γύρω από το λαμπατέρ και στο φόντο η τηλεόραση να παίζει Χαρδαβέλλα. ΄΄Εν πολλά φίλος της Κύπρου ρε τούτος. Κάτσετε να σας φέρω και τις φωτογραφίες.

Έφερε ένα άλμπουμ με ασπρόμαυρες φωτογραφίες που τις είχε τραβήξει λίγο πριν φύγει το 1962 στο χωριό της τους Τρούλους. Η πρώτη φωτογραφία ήταν στην πλατεία του χωριού της με καμιά δεκαριά άλλα άτομα. ΄΄Είναι όλοι Ελληνοκύπροι;΄΄ την ρωτάει ο φίλος μου. ΄΄Ναι εν ούλοι Έλληνες εν είχε Τούρκους το χωρκό μου. Μα πε μου γιατί σας αρέσκει να δυσκολεύκεται την γλώσσα;΄΄ Αμήχανα ο φίλος μου της δείχνει ότι δεν καταλαβαίνει και η κυρία Μαρία συνεχίζει: ΄΄Τούτα τα Ελληνοκύπριος και τουρκοκύπριος εν φρούτα των τελεφτεων τριάντα χρόνων. Έχει τόσες γενιές πριν που ερέξαν που την Κύπρο και ήταν για Έλληνες, για Τούρκοι. Τούτα τα σύνθετα συγχύζουμαι.΄΄

΄΄ Δέτε και τούτο το μπλοκούι με τους καταζητούμενους της Ε.Ο.Κ.Α!΄΄. Μείναμε άφωνοι ένα ιστορικό κειμήλιο που είχε πάρει από ένα αστυνομικό της εποχής με όλους τους αγωνιστές, το ποσό για το οποίο ήταν επικηρυγμένοι και πάνω στην φωτογραφίες γραμμένο με μαύρο μελάνι ένα killed ή ένα arrested σε μερικές από αυτές. ΄΄Τότε ειχαμε οράματα... επολεμούσαμε, εκάμναμε τους συνδέσμους, εμοιράζαμε προκυρήξεις, ούλα για τον αγώνα! Εν επεϊντιζα την ζωή μου μια μπακίρα είχαμε ένα στόχο: Ένωση και μόνο Ένωση και κείνο ήταν. Εν που κιαμέ που εγνώρισα και τον μακαρίτη τον άντρα μου τον Ρένο, πάμε ποκεί να σας τον δείξω΄΄.

Μπαίνουμε στην τραπεζαρία και βλέπουμε σε μια 20Χ10 φωτογραφοθήκη τον άντρα της ενώ ακούσια η ματιά μας πιάνεται πάνω στον τεράστιο πίνακα που ήταν στα δεξιά του. ΄΄Έβαλα τον δίπλα που τον αρχηγό να τους θορώ και τους θκιο το πρωί που πίνω τον καφέ μου΄΄. ΄΄Τι κατέβασες τα μούτρα σου, είσαι που τους άλλους;΄΄ είπα στον φίλο μου για να τον πειράξω. Αμέσως η κυρία Μαρία απαντά: ΄΄Μα εν και είχε δικούς μας και που τους άλλους τότε. Ήταν ούλος ο κόσμος ενάντια στους Εγγλέζους και ούλλοι είχαμε στόχο κοινό, την Ένωση. Επολεμούσαμε δεξιοί, αριστεροί, του Μακαρίου, του γιατρού ο ένας κοντά που τον άλλο εσυνεργαζούμασταν για το καλό του τόπου μας΄΄.

Θέλοντας να ελαφρύνω λίγο το κλίμα την προσκάλεσα όποτε ερχόντανε ξανά στην Κύπρο να της ανταποδώσω το τραπέζι. Κοντοστάθηκε για λίγο και μου είπε με μια φωνή όλο παράπονο: ΄΄Εν και ότι εν θέλω να πάω… έχει πλάσμα που εν θέλει να πάει πίσω στον τόπο του. Έτω, άλλαξεν ο κόσμος που τον καιρό μου. Εγίναν οι Κυπραίοι πιο κλειστοί, θορούν μόνο τον εαυτό τους ένα πράμα. Έδωκε τους η λύρα πας την κελλέ και κάμνει τους και κλόθουν ποκεί ποδά πέρκι την πιάσουν΄΄.

Ήπιαμε τον καφέ και ήταν ώρα να πάμε πίσω στην εστία. ΄΄Εσείς οι μιτσοί κάμνετε τα ούλα μάνι-μάνι, εν τα απολαμβάνεται. Άτε, καλή σας νύχτα και να προσεχεται μες τον δρομο΄΄. Η πόρτα του σπιτιού έκλεισε μαζί της και η πόρτα αυτού του μοναδικού αυθεντικού κόσμου που ζει η κυρία Μαρία αφήνοντας μας μια περίεργη αίσθηση. Γύρισα στον φίλο μου που καθόταν στην θέση του συνοδηγού και σχεδόν ταυτόχρονα είπαμε ο ένας του άλλου :΄΄ Αυθεντικός άνθρωπος η κυρία Μαρία ΄΄.







(Στην Φωτο: Της κυρίας Μαρίας δεν της πολυαρέσει να ποζάρει σε φωτογραφίες, συνειρμικά στο μυαλό μου την ταύτισα με την κυρά τής Ρω που όσο μακριά και αν βρίσκεται από την μητροπολιτική Ελλάδα πάντα κρατάει το λάβαρο του ελληνισμού ψηλά μέσα της)

Τρίτη 3 Μαρτίου 2009

ΕΝΑΣ ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΠΑΤΡΙΩΤΗΣ

Την γνώρισα όταν ακόμα πήγαινα γυμνάσιο. Στην 3η Γυμνασίου μου δίδασκε το μάθημα των νέων Ελληνικών. Άψογη στην παράδοση του μαθήματος, συμπαθητική σαν άνθρωπος, φιλική και πρόσχαρη. Βάζοντας ένα στοίχημα αποφάσισε να κάνει την πρώτη της απόπειρα να σκηνοθετήσει ένα θεατρικό έργο. Μπήκα στην θεατρική ομάδα και έτσι είχα την ευκαιρία να την γνωρίσω και σαν άνθρωπο μέσα από τις πολλές ώρες που περάσαμε μαζί, κυρίως όμως από τα διαλύματα της πρόβας. Άνθρωπος της ουσίας, με κουβέντες ξεκάθαρες, συγκεκριμένες. Αγαπούσε την πατρίδα της με ανιδιοτέλεια. Απλή παρά την πολύ εύπορη οικονομική της κατάσταση, ζεστή και πάνω από όλα ανθρωπινη είχε όλα τα πράγματα ορθά βαλμένα μέσα στο μυαλό της. Αυτό που προσπάθησε και σαν φιλόλογος να μας περάσει ήταν να ξέρουμε από πού ερχόμαστε, που πάμε και ποιοι είναι οι στόχοι μας. Η παράσταση παίχτηκε και πήραμε το πρώτο παγκύπριο βραβείο.

Οκτώ χρόνια μετά, χωρίς να έχουμε ξανά συζητήσει από τότε, διαβάζω στις εφημερίδες την ιστορία μιας ελληνοκύπριας φιλολόγου που διδάσκει στο κατεχόμενο γυμνάσιο Ριζοκαρπάσου. Η φιλόλογος αρνείτε να ανεβάσει μια θεατρική παράσταση που έμμεσα στοχεύει στο να εξαλείψει αυτό που κάνει τους μαθητές του Ριζοκαρπάσου τόσο ηρωικούς και ξεχωριστούς. Μέσα από τα μηνύματα που περνάει η παράσταση είναι η αφαίρεση του Ελληνικού στοιχείου που με νύχια και με δόντια προσπάθησαν γενιές Ελλήνων της Κύπρου να κρατήσουν ζωντανό στην ηρωική χερσόνησο της Καρπασίας. Το όνομα της το ίδιο με εκείνο που άκουγα οκτώ χρόνια πριν όταν μπήκα για πρώτη φορά στην τάξη της 3η Γυμνασίου, Μαρία Στεφάνου.

Όρθωσε ανάστημα η μικρόσωμη Μαρία Στεφάνου και αρνείθηκε να ανεβάσει έργα που χρηματοδοτούνται από την Αμερικανική USAID (κρατική οργάνωση που σκοπό έχει μέσα από χρηματοδοτήσεις να προωθεί τάσεις οι οποίες εξυπηρετούν στα αμερικανικά συμφέροντα). Η άρνηση της φαίνεται να μην άρεσε σε κάποιους και για αυτό επιστράτευσαν τον επιθεωρητή Κώστα Κατσώνη και το διευθυντή του γυμνασίου Δροσιάς Λάρνακας Θεοχάρη Μασούρα να την μεταπείσουν. Η άρνηση της δεδομένη. Οι φωνές και οι φοβέρες δεν την λύγισαν. Ο επιθεωρητής έφυγε και η Διευθύντρια του σχολείου της ανακοίνωσε άχαρα ότι της αφαιρεί την εποπτεία της θεατρικής παράστασης.

Πρώτο μου μέλημα μόλις επιστρέψω Κύπρο για διακοπές να τρέξω και να τις σφίξω το χέρι. Να την επισκεφτώ στο κατεχόμενο γυμνάσιο του Ριζοκαρπάσου και να πω στους μαθητές της πόσο τυχεροί πρέπει να νιώθουν που τους κάνει μάθημα μια τέτοια εκπαιδευτικός, μια τέτοια πατριώτισσα, μια τέτοια μάνα αγωνίστρια ένας τέτοιος άνθρωπος σαν την Μαρία την Στεφάνου.